Жариялымдар
Қазақстанда 2030 жылға дейінгі Тұрақты даму мақсаттарын (ТДМ) іске асыру жөніндегі көрсеткіштердің ұлттық жүйесі
Қоғамдық пікірді зерттеу орталығы (ҚПЗО) «АРГО Азаматтық қоғамын дамыту қауымдастығыменӘ бірлесіп Қазақстандағы People's Scorecard (PSC) ұлттық зерттеуін жүргізді. Зерттеу әдістемесін Action for Sustainable Development әзірледі. Біз осы зерттеудің нәтижелері бойынша есеп береміз (үш тілде). Есеп авторлары: Әлімбекова Г.Т. ә.ғ.к., ҚПЗО директоры және Шабденова А.Б. әлеуметтану бойынша PhD, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Әлеуметтану және әлеуметтік жұмыс кафедрасының доцентінің м. а. Толығырақ...
Бұл мақалада Қазақстанның Оңтүстік аймақтарында, сондай-ақ мемлекеттің ішінде болған этно-әлеуметтік үрдістерге шолу жасалған. Мемлекеттің ішінде болған этнос аралық жанжалдардың туындауын анықтау мен аталған әрекеттердің жергілікті халық пен мемлекеттің ішкі саяси даму бағдарына әсеріне талдау жасалған. Толығырақ...
Бұл мақалада Орталық Азия елдеріндегі әйел-оқытушылардың COVID-19 жағдайында қашықтықтан жұмыс істеу кезіндегі психологиялық денсаулықтарында туындаған мәселелер мен оларға әсер еткен күйзелістерді әлеуметтік зерттеудің кейбір нәтижелері көрсетілген. Зерттеу жұмысын ҚазҰҚПУ «Әлеуметтік және гендерлік зерттеулер» ҒЗИ БҰҰ Білім, ғылым және мәдениет жөніндегі ұйымының қаржылай қолдауы шеңберінде орындады. Эмпирикалық зерттеу мақсаты – Орталық Азия елдерінің ішіндегі Қазақстан мен Қырғызстанның жалпы орта білім, жалпы кәсіби білім, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру мекемелерінде қызмет ететін әйел-оқытушылардың пандемияға дейінгі және пандемиядан кейінгі күйзеліс деңгейлерін бағалау. Зерттеу жұмысының практикалық және ғылыми маңыздылығын Орталық Азиядағы әйел-оқытушылардың өмірлерінде орын алған күйзелістерді бағалаулауға, зерттеу нәтижелері мен ұсыныстарын осы күйзеліске байланысты мәселелерді алдын алу үшін пайдалануды құрайды. Зерттеуге сәйкес әйел-оқытушылардың 53%-ы пандемияға дейінгі кезеңде өздерінің күйзеліске ұшырауларының себептерін жұмыс жүктемесі және отбасылық мәселелерімен байланыстырған, пандемиядан кейін бұл көрсеткіш 65%-ға дейін өскен. Зерттеу нәтижелерін пандемия, төтенше жағдайлар кезінде әйел-оқытушылардың психологиялық денсаулықтарына әсер ететін күйзеліс факторларын, гуманитарлық пәндерді зерттеушілер қолдана алады. Толығырақ...
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің бітімгершілік қызметін әлеуметтік- тарихи талдау
Бұл мақалада Қазақстан Республикасының Қарулы Күшінің жер бетінде бейбіт өмірді сақтау үшін атқарған бітімгершілік қызметтеріне тарихи шолу жасалынған. Бітімгершілік қызметін атқару барысында жоғалып кеткен, ерлікпен қаза тапқан бітімгерлердің болмысы патриотизм мен ерліктің өнеге мектебі екенін жеткізеді. Халықаралық БҰҰ-ның жарғыларына сонымен қатар ҚР Бітімгершілік нормативтік заңдарын салыстыра отырып әскери доктринаның бітімгершілікке арналған тұсына ерекше назар аударады. Қазақстанның 1992 жылдан бастап 2020 жылға дейінгі Тәжікстан, Ирак аймағында әскери бітімгершілік қызмет атқарғандар арасында әлеуметтанулық әдіснамалар (сауалнама, терең сұхбат) бойынша зерттеулер жүргізілді. «Бітімгершілік» ұғымын ашып бітімгершілік қызметтің маңызы мен рөлін айқындауға тырысады. Мақала авторлары бітімгершілік қызмет түрін одан әрі дамыту мәселелерін қарастырып бірқатар ұсыныстар жасайды. Толығырақ ...
Қазақстанда қарт адамдардың əлеуметтік экономикалық жағдайлары мен қажеттіліктерін анықтау (ұлттық кешенді əлеуметтанулық зерттеудің нəтижесі)
Бұл есепте Қазақстандағы қарт адамдардың әлеуметтік- экономикалық жағдайлары мен олардың қажеттіліктеріне бағалау бойынша әлеуметтанулық ұлттық кешенді зерттеудің нәтижесі көрсетілген. Зерттеуді Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның басшылығымен Қоғамдық пікірді зерттеу орталығы (ҚПЗО) жүргізген. Жоба БҰҰ Халық қоныстану қорының (ЮНФПА) техникалық және қаржылық қолдауы мен Қазақстан Республикасының еңбек және халықты әлеуметтік қорғау Министрлігінің тапсырысы негізінде жүзеге асырылған.
Қазақстандағы нуклеарлық және үлкен отбасылардың жағдайы мен даму бағыты: салыстырмалы талдау
Отбасы қоғамның дамуында маңызды орын алады. Отбасы дүниетанымды қалыптастырады, рухани- адамгершілік құндылықтарды тәрбиелейді, белгілі бір мінез- құлыққа үйретеді, дағдылар мен жауапкершілікті үйретеді, халықтың дәстүрлері мен мәдениетін сақтайды және тағыда басқа қасиеттерді қалыптастырады.
Отбасындағы ұрпақаралық қарым-қатынастар: теориялық шолу
Бұл мақалада ұрпақтар теориясы мен ұрпақаралық қатынастар қарастырылып талданады. Ұрпақаралық қарым-қатынастар қоғамда болып жатқан қарқынды өзгерістерге байланысты, әсіресе социологиялық ғылымда пәнаралық зерттеудің объектісі болып табылады. Әр түрлі ұрпақтар өкілдерін зерттеу социумдағы прогресс үрдісін зерттеу үшін қажет. Ұрпақтар өзара байланысты. Әрбір алдыңғы ұрпақ қазіргі ұрпақты қалыптастырады, ал қазіргі ұрпақ болашақ ұрпақты қалыптастырады. Ұрпақтар талдауы қоғамдық ортадағы тарихи даму үдерістерін зерделеуде жаңа теориялық аспектілерді еңгізеді. Осы тақырыпты зерттеуге ерекше назар аудару қажет. Отбасы - қоғамның басты әлеуметтік институты, барлық өзгерістер отбасыға үлкен әсерін тигізеді. Соңғы уақытта отбасылық дәстүрлерді, мұраны, тәжірибені зерттеуге көп көңіл бөлінетінібайқалады. Отбасында, ата-аналар мен балаларға әсер етудің ең маңызды факторларының бірі ұрпақаралық қарым-қатынастар болып табылады. Ұрпақаралық байланыс бұл трансмиссия және атабабалардан келесі ұрпақтарға тәжірибе қабылдау болып табылады. Әр түрлі ұрпақтартың әлеуметтікмәдени тыныс-тіршілігі жылдан жылға өзгереді. Алайда, анағұрлым тұрақты және пайдалы құндылықтар бар. Отбасындағы ұрпақтар арасындағы сабақтастық пен қарым-қатынастар құндылықтарды сақтау және олардың табысты қызмет ету үшін негіз болып табылады. Түйін сөздер: «Ұрпақ», «ұрпақаралық қарым-қатынастар», «отбасы», «қоғам», «трансмиссия».
Қaзaқстaндaғы әлеуметтік-экономикaлық өзгерістер жaғдaйындaғы отбaсылық құндылықтaр
Бұл мaқaлaдa қaзaқстaндық қоғaмдaғы отбaсылық құндылықтaрдaғы әлеуметтік-экономикaлық өзгерістер турaлы бaяндaлaды. Мaқaлaның aвторы қaзіргі Қaзaқстaндaғы отбaсының рөліне нaзaр aудaрaды. Отбaсы – рухaни және морaльдық құндылықтaрды ұрпaқтaн ұрпaққa жеткізетін aдaм өміріндегі бaсты құндылық. Қaзaқстaн Республикaсының Президенті Н.Ә. Нaзaрбaев aтaп өткендей: «Отбaсы – қaзaқстaндық қоғaмның іргетaсы, біздің еліміздің экономикaдaғы, мәдениетіндегі және әлеуметтік сaясaтындaғы бaрлық жaңa жетістіктерінің негізі». Қaзaқстaн Республикaсы қaрқынды дaмып келе жaтқaн ел, бірaқ сонымен бірге отбaсылық құндылықтaрдaғы өзгерістер, қоғaмның бaрлық сaлaлaрынa енген мәдени дaғдaрыс aлaңдaтaды. Мaқaлaдa aжырaсу, aзaмaттық неке, жaлғызбaсты aнaлaр, «тaстaнды» бaлaлaр және тaғы бaсқa дa әлеуметтік процестер тaлқылaнaды. Автор стaтистикaлық деректерге негізделген Қaзaқстaндaғы отбaсылық институттың мәселелерін тaлдaйды. Осы мaқaлaның aясындa жaс отбaсылaрды қолдaудaғы мемлекеттің ролі aнықтaлды. Отбaсылық институт дaғдaрыс жaғдaйындa, жaһaндaну проблемaлaрынa тaп болды. Жaһaндaну дәуірінде әлеуметтік қaтынaстaрдың динaмикaлық өзгерістері орын aлaды. Осығaн бaйлaнысты неке-отбaсылық қaрым-қaтынaс, отбaсындaғы ерлер мен әйелдердің рөлі, тұтaстaй aлғaндa отбaсылық құндылықтaрдың жиынтығы өзгере бaстaды. Автордың aйтуы бойыншa, отбaсылық қaрым-қaтынaстың рухaни негіздері мен дәстүрлерін іздестіру, сондaй-aқ жaс ұрпaқтың өмір сaпaсын aрттыру отбaсылық тұрaқтылықты сaқтaуғa мүмкіндік береді. Түйін сөздер: отбaсы, құндылықтaр, отбaсылық құндылықтaр, Қaзaқстaн, қоғaм, өзгерістер.
Қазақстандағы қайырымдылық жағдайы.
Орталық Азия елдері тұрғындарының медиа-преференциялары: социологиялық зерттеулердің нәтижелері
Посткеңестік кеңістікті зерттеу мақсатында әр түрлі елдерде ғылыми-зерттеу институттары мен орталықтары құрылды, бірақ әлі де болса бұл штаттардағы тұрғындар өмірінің әртүрлі аспектілері туралы бастапқы дереккөздерден мәліметтер мен ақпараттар жетіспейді. Атап айтқанда, Орталық Азия (Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан және Өзбекстан) елдері тұрғындарының медиа-преференцияларын зерттеу қызығушылық тудырады. Жалпы кеңестік өткенге қарамастан, бұл елдердің әрқайсысының ерекше даму жолы және объективті ақпаратқа қол жеткізуді қамтитын өзіндік ерекшеліктері бар. Жоғарыда аталған елдердегі тұрғындардың әлеуметтік медиологиялық сауалнамаларының медиа-преференциялар тұрғысынан жеке нәтижелері ұсынылған. Бірқатар әлеуметтік және қоғамдық-саяси мәселелер бойынша қоғамдық пікір зерттелді. Мақсатқа жету халықтың түрлі құрылымдардың жұмысына қанағаттану деңгейін зерттеу, елдегі кейбір оқиғалар мен жағдайларды бағалау, тұрғындардың әлеуметтік әл-ауқатын зерттеу міндеттерімен анықталды. Сауалнамалар бойынша ең көп таралған ақпарат көздері және сыртқы ақпаратқа қол жетімділіктің тенденциялары анықталды. Нәтижелерді салыстырмалы талдау көрсеткендей, телекоммуникациялық технологиялардың маңыздылығы артқанына қарамастан, зерттелетін елдердегі маңызды ақпарат көзі теледидар болып табылады. Әрбір зерттелген елдердегі ақпарат көздерінің маңыздылығы, сондай-ақ қай телеарналар, радио, газет және интернет көздеріне басымдық берілетіні көрсетілген. Ұлттық телеканалдар ғана қосылатын зерттелген елдердегі үй шаруашылықтарының саны біртіндеп азаяды, кабельдік және спутниктік теледидардың танымалдығы артып келеді, Өзбекстанда тек ұлттық теледидар қосылған үйлер саны басым. Түйінді сөздер: медиа-преференциялар; БАҚ; Орта Азия; медиа кеңістігі.
Қазақстанның қала тұрғындарының діндарлық деңгейі
Діни құндылықтар дүниетанымның маңызды құрамдас бөлігі бола отырып, өмірдің әртүрлі аспектілеріне - күнделікті тәжірибелерден саяси артықшылықтарға дейін айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Діндарлық деңгейінің өзгеруін талдау посткеңестік кеңістікте атеистік қатынастардан діни жаңғыруға көшудің айқын тенденциясы байқалатынын көрсетеді. Қазақстандық қоғамда діни сәйкестіктің күрделі моделі қалыптасуда, оның шеңберінде діни сананың идеалдары мен нормалары руханилық пен ұлттық жаңғыру идеяларымен астасып жатыр, ал конфессия құндылықтарын қабылдау көбінесе тек сыртқы, декларативті болып табылады . Зерттеулер Қазақстанда өзін діндар деп санайтын және діни рәсімдерді ұстанатын адамдардың үлесі артып келе жатқанын растайды. Мәліметтерге сәйкес, Қазақстанда адамдардың едәуір бөлігі өздерін сол немесе басқа мойындаулармен сенімді түрде сәйкестендіреді, бірақ бұл барлық діни ережелер мен әдет-ғұрыптарды ұстануға тырысып, елдегі терең сенушілер санының артуының тікелей белгісі емес. . Мақалада қала тұрғындарының діни саладағы белсенділігі, олардың дініне қатысты әртүрлі ережелерді білуі және түсінуі туралы мәліметтер келтірілген. Зерттеу көрсеткендей, жастар арасындағы діни жаңғыру әдетте діни сана мен білімнің төмен деңгейімен жүреді, бұл жалған діни идеялардың, оның ішінде экстремистік идеялардың таралуына қолайлы жағдай жасайды.
Әр түрлі отбасылық жағдайы бар қазақстандықтардың некеге тұруы мен ажырасуына қатынас ерекшеліктері
Көптеген сарапшылар қазіргі кезде отбасында институционалдық дағдарыс болып жатқанын және қоғам отбасылық құндылықтардың маңыздылығын түсіне алмай жатқанын атап өтті. Дағдарыстық құбылыстар көбінесе оның динамикалық табиғатын ескере отырып, қазіргі заманғы отбасының негізгі функцияларын жүзеге асыруға жарамды, неке қатынастарының жаңа модельдерін қалыптастыруға байланысты. Бұл көптеген елдерге, оның ішінде Қазақстанға тән. Сонымен бірге қазақстандық ғалымдар, атап айтқанда профессор Г.Г.Соловьева «біз отбасы институтының дағдарысы туралы емес, оның гендерлік, әлеуметтік-демографиялық, этникалық және діни аспектілерде өзгеруі туралы айтуымыз керек» деп атап өтті. Жалпы, тағайындалған мақалада автор «Қазақстанда дағдарыс емес, отбасы институтын өзгерту, патриархаттық модельден позитивті гендерлік тәжірибені сақтай отырып, эгалитарлы модельге көшу» деген тұжырым жасайды. қазақ халқының. Дәл осы отбасылық үлгі қазақстандық қоғамның тұрақтылығы мен қауіпсіздігін нығайтуға көмектеседі».
Қазақстанның қала тұрғындарының конфессияаралық келісімі және толеранттылығы: социологиялық зерттеу нәтижелері
Зерттеушілер соңғы онжылдықтарда қазақстандық қоғамдағы діни ахуалдың өзгергенін - сенушілердің үлесі артқанын, діни өсиеттерді ұстанатындар және оларға сәйкес өмір салтын ұстанатындар атап өтеді. Қазақстан - бұл көп этносты мемлекет, онда көптеген этностық, мәдени және діни топтардың өкілдері тұрады. Түрлі топтардың өкілдері арасындағы төзімділік пен конфессияаралық келісім деңгейін бағалау өте маңызды сияқты. Мақалада толеранттылық және конфессияаралық келісім тақырыбында Қазақстанның ірі қаласы тұрғындары арасында жүргізілген әлеуметтік зерттеу нәтижелері көрсетілген. Зерттеу нәтижелері толерантты конфессияаралық қатынастардың басым екендігін көрсетті: респонденттердің басым көпшілігі өздерінің діни ұстанымдары үшін ешқандай проблемалар мен қудалауға ұшырамағанын атап өтті. Сонымен бірге адамды басқа діннен немесе басқа діни көзқарастардан бас тарту ислам дінін ұстанушылар арасында (қазақтар мен өзбектер), білім деңгейі төмен және үй шаруашылығындағы қиын қаржылық жағдайы бар азаматтар арасында кең таралған. Бір жағынан, респонденттер арасында конфессияаралық келісімге ұмтылыс бар; екінші жағынан, діни дәстүрлерде сенім құбылысына емес, ұлттық дәстүршілдікке негізделген айқын өзгерулер бар. Сауалнама нәтижелері конфессияаралық келісім деңгейіне әлеуметтік-экономикалық жағдайлар да әсер ететіндігін көрсетті. Түйінді сөздер: діндарлық; конфессияаралық келісім; төзімділік; полиэтникалық қоғам; діни көзқарастар; Қазақ қоғамы.
Инклюзивті білім беру саласындағы әлеуметтік саясат мәселелері бойынша шетелдік зерттеулерге шолу
Мақала инклюзивті білім беру саласындағы әлеуметтік саясат мәселелері бойынша шетелдік зерттеулергешолуға бағытталған. Мақаланың мақсаты инклюзивті білім беру саласындағы әлеуметтік саясаттыңбасымдылығы мен әлемдік аренадағы орнын анықтай отырып, осы тақырып аясындағы шетелдікзерттеулерге әдеби шолу жасау болып табылады. Шолу жасау барысында инклюзивті білім беру менәлеуметтік инклюзияның арасында қандай байланыс бар? Қазіргі зерттеулерде инклюзивті білім берудеәлеуметтік саясаттың орнын қалай көрсетеді? Инклюзивті білім беру саласындағы әлеуметтік саясат негебағытталады сынды сұрақтарға авторлар мақалада жауап беріледі. Әдеби шолу барысында инклюзивті білімберу құқығын іске асырудағы прогресс, саясат, практика және инклюзивті білімге деген көзқарас, білім берусаясатындағы инклюзивті білім берудің контекстуализациясы сынды өзекті ғылыми ақпараттар басты назарғаалынып, арнайы авторлардың зерттеулерінің нәтижелері мақалада талданды. Авторлар әдеби шолудатаңдалып алынған мақалаларға қойылған басты критерийлер ретінде тақырып аясындағы әлемдегі индексіжоғары журналдар мен басылымдарда соңғы жылдары жарық көрген мақалалар болып табылады. Оныңобъективтілігін жоғарлату мақсатында тақырыптың өзектілігін ашып көрсете алатын және бірін-бірі толықтыра алатын негізгі төрт мақала таңдалып алынып, арнайы әдеби талдаудан өтеді.
Отбасындағы ұрпақаралық қарым-қатынастар: теориялық шолу
Бұл мақалада ұрпақтар теориясы мен ұрпақаралық қатынастар қарастырылып талданады. Ұрпақаралық қарым-қатынастар қоғамда болып жатқан қарқынды өзгерістерге байланысты, әсіресе социологиялық ғылымда пәнаралық зерттеудің объектісі болып табылады. Әр түрлі ұрпақтар өкілдерін зерттеу социумдағы прогресс үрдісін зерттеу үшін қажет. Ұрпақтар өзара байланысты. Әрбір алдыңғы ұрпақ қазіргі ұрпақты қалыптастырады, ал қазіргі ұрпақ болашақ ұрпақты қалыптастырады. Ұрпақтар талдауы қоғамдық ортадағы тарихи даму үдерістерін зерделеуде жаңа теориялық аспектілерді еңгізеді. Осы тақырыпты зерттеуге ерекше назар аудару қажет. Отбасы - қоғамның басты әлеуметтік институты, барлық өзгерістер отбасыға үлкен әсерін тигізеді. Соңғы уақытта отбасылық дәстүрлерді, мұраны, тәжірибені зерттеуге көп көңіл бөлінетінібайқалады. Отбасында, ата-аналар мен балаларға әсер етудің ең маңызды факторларының бірі ұрпақаралық қарым-қатынастар болып табылады. Ұрпақаралық байланыс бұл трансмиссия және атабабалардан келесі ұрпақтарға тәжірибе қабылдау болып табылады. Әр түрлі ұрпақтартың әлеуметтікмәдени тыныс-тіршілігі жылдан жылға өзгереді. Алайда, анағұрлым тұрақты және пайдалы құндылықтар бар. Отбасындағы ұрпақтар арасындағы сабақтастық пен қарым-қатынастар құндылықтарды сақтау және олардың табысты қызмет ету үшін негіз болып табылады. Түйін сөздер: «Ұрпақ», «ұрпақаралық қарым-қатынастар», «отбасы», «қоғам», «трансмиссия».
Қазақстандағы нуклеарлық және үлкен отбасылардың жағдайы мен даму бағыты: салыстырмалы талдау
Отбасы қоғамның дамуында маңызды орын алады. Отбасы дүниетанымды қалыптастырады, рухани- адамгершілік құндылықтарды тәрбиелейді, белгілі бір мінез- құлыққа үйретеді, дағдылар мен жауапкершілікті үйретеді, халықтың дәстүрлері мен мәдениетін сақтайды және тағыда басқа қасиеттерді қалыптастырады.
ҚПЗО компаниясының базасында «Алматы Менеджмент Университетінің» «Маркетинг» мамандығының 2 курс магистранттарының ғылыми тағылымдамасы аясында «Джип-турлар нарығын талдау Outfitter KZ туристік сервисінің мысалы негізінде» тақырыбы бойынша зерттеу жүргізілген.
ҚПЗО компаниясының базасында «Алматы Менеджмент Университетінің» «Маркетинг» мамандығының 2 курс магистранттарының ғылыми тағылымдамасы аясында «2020 жылғы пандемия жағдайы кезіндегі кәсіпорындардың мысалы негізінде диджитализацияның тиімділігін зерттеу» тақырыбы бойынша зерттеу жүргізген.
Отбасындағы әйелдерге қатысты жасалынған тұрмыстық зорлық- зомбылық мәселесін әлеуметтік зерттеудің нәтижесі (Алматы қаласындағы әйелдерге арналған Кризистік орталықтың мысалы негізінде)
БҰҰ қорының мәлімдеуінше жыл сайын тұрмыстық зорлық-зомбылық салдарынан елімізде 400 әйел қаза болады екен. Осы себептеп ажырасу көрсеткіштері де артуда. Аталмыш әлеуметтік проблеманың туындауына мыңдаған себептер бар, ал ол мәселені қазіргі кезде зерттеп, болдырмау шараларын жасамасақ әлеуметтік салдары барлық қоғамдық институттарға ауыртпалығын тигізеді. Отбасында аналарын әкесінің ұрып, кемсітуін көріп өскен балаларда аталмыш оқиға есейген кезінде баланың есінде «тарихи түп тамыр» болып қалады. Ұядан не көрсең соны істейсің деген қазақ мақалын біздің респонденттер сұхбаттары кезінде күйеулерінің балалық шағының ізінің олардың отбасына қалай әсер еткендігін оқиғаларымен дәлелдеген. Отбасында әкелерінің анасын ұрып, кемсітуін көрген балаларда «ананың ізгі бейнесі» өзгертеді. Тақырып бойынша зерттеу жұмысын Қоғамдық пікірді зерттеу орталығы 2019 жылдың желтоқсан айында далалық зерттеу жұмыстары жүргізген, зерттеу материалдарын талдау мен өңдеу жұмыстары 2020 жылдың наурыз айының соңына дейін жүргізілген. Зерттеу жұмысының мақсаты: Алматы қаласындағы Кризистік орталықтың көмегіне жүгінген әйелдердің оқиғасы негізінде Қазақстандық отбасыларда болып жатқан әйелдерге қатысты тұрмыстық зорлық-зомбылықтың болу себебін анықтау.
Кәмелет жасына толмаған қыздардың жүктілік мәселесінің қазақстандағы көрінісі: әлеуметтанулық зерттеу нәтижелері
Берілген мақалада Қазақстан Республикасының өңірлерінде 2018 жылы 15-19 жас аралығындағы жастар мен жасөспірімдер арасында репродуктивті денсаулық, жыныстық белсенділіктері мен репродуктивті денсаулықты сақтау мен қорғауға қатысты ақпараттандырылуы жайлы әлеумететтанулық зерттеу нәтижелері көрсетіледі. Мақалада әлеуметтану, психология, әлеуметтік-психология ғылым салалары бойынша АҚШ, Ресей және Европа елдері ғалымдарының еңбектері көрсетілген. Қазақстанда 15-25 жастағы жастар мен жасөспірімдер арасында жыныстық және репродуктивті денсаулық бойынша, қолданбалы әлеуметтанулық зерттеулер жүргізетін Қоғамдық пікірді зерттеу орталы, «Стратегия» әлеуметтік және саяси зерттеу орталығы» ҚБ зерттеу нәтижелері аталмыш тақырыптағы мәселенің өзектілігін айқындайды. Кәмелет жасына толмай жүкті болған қыздар саны зерттеу нәтижесі бойынша 294 қыз жыныстық қатынасқа түскен, оның 49 жүкті болған, оның ішінде 30 қыз кәмелет жасына толмай бала босанған, ал 11 қыз жасанды түсік жасат са, 8 қыз өздігінен түсік тастаған. Кәмелет жасына толмай жүкті болған қыздардың мәселелері толығымен зерттеуді талап етіп отырған өзекті мәселе.
Кәмелет жасына толмай жүкті болған қыздарда туындайтын әлеуметтік-психологиялық мәселелер
Бұл мақалада кәмелет жасына толмай жүкті болған қыздарда туындайтын әлеуметтік- психологиялық мәселелерге әлеуметтанулық талдау жасалынған. Авторлар ой-пікірлерін осы мәселені теориялық , қолданбалы әлеуметтік зерттеулер нәтижелері негізінде қортындылаған. Зерттеу барысында кәмелет жасына толмай жүкті болған қыздардың жыныстық қатынастық мәдениетінің қалыптасуына, олардың бала кезінен бастап қалыптасатын психологиясы, әлеуметтік орталары әсер ететіндігі анықталынған. Тәуелсіз сарапшылардың қолданбалы әлеуметтік зерттеулер нәтижесі бойынша Қазақстанда жасөспірімдер арасында жыныстық қарым-қатынасты бастайтын орта жас 16,5 көрсетеді, әлеуметтік сауалнамалардың қорытындысына жүгінсек 4360 адам зерттеуге қатысқан, оның ішінде жыныстық өмір сүретін 294 қыз анықталған, сол қыздардың ішінде 49 респондент жүкті болғандығы анықталды. Қоғамда әлеуметтік мәселеге айналып отырған кәмелет жасына толмай жүкті болған қыздарда туындайтын мәселелер көп. Солардың бірі өздері мен балаларының денсаулықтарының нашар болуы, қыздардың ары қарай білім алуларын жалғастыра алмауы, әлеуметтік ортасындағы кемсітушіліктер, т.б. кіреді. Кәмелетке толмаған жастар арасында жүргізілген әлеуметтік сауалнамаларға берілген жауаптарды сараптап, нәтижесінде кәметелке толмай жүкті болған қыздарда туындайтын әлеуметтік-психологиялық мәселелерге талдау жасалынып, ол мәселелерді шешудің жолдары көрсетілген.
«Қазақстандық отбасылардың құндылықтық бағдарлары. Неке ұғымын түсінуі» атты кітаптің авторлары біздің халқымызды бірлікте ұстайтын құндылықтар мен құндылықтық бағдарларды анықтау мен оны түсінуге тырысқан. Сонымен қоса, авторлар, отбасылық құндылықтар және ерлер мен әйелдердің бақытты отбасы түсінігін қалай түсініп, қалай қабылдайтындықтарын білу үшін бірталай ұғымдар мен түсініктерді анықтаған. Аталған ақпараттар зерттеу нәтижесінен алынған, зерттеуде Қазақстанның 9 аймағынан отбасылық жұптар сауалнамаға қатысып, өз ойларын білдірген. Зерттеуді Қоғамдық пікірді зерттеу орталығы жүргізген (ҚПЗО). Зерттеу нәтижесі ҚР Ақпарат жəне қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен "Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы" КЕАҚ мемлекеттік грантының негізінде жариялымға шыққан. «Отбасыны кешенді қолдау орталығы «Отбасы академиясы» ресми фонды жариялымның құрылымына жауапты, жауапты жақ ретінде КЕАҚ «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығының» көзқарасын толығымен көрсетуі міндетті емес. Аталмыш басылымның авторларының көзқарастары мен пікірлері де КЕАҚ «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығының» көзқарасына сәйкес келмеуі мүмкін.
«ЕРЕКШЕ ТАҢДАУ- ШЕЛЕК» корпоративтік қоры ҚР Ақпарат жəне қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен "Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы" КЕАҚ мемлекеттік грантының негізінде 2019 жылы жүргізілген "Елдегі шалғайдағы ауылдық елді мекендерінде тұратын əлеуметтік осал санаттағы тұрғындарының құқықтарын іске асыру жағдайын талдау (білім беру, денсаулық сақтау, еңбек, сот төрелігіне қол жеткізу құқығы)" зерттеу жұмысына ҚПЗО зерттеушілер тобы ат-салысқан.
2018 жылы ҚПЗО жасөспірімдер мен 15-19 жастағы жас адамдардың ұрпақты болу денсаулығының жай-күйі, олардың сексуалдық мінез-құлқы мен Қазақстан Республикасындағы ұрпақты болу денсаулығы саласындағы қызметтер мен ақпаратқа қолжетімділігін зерделеу бойынша социологиялық зерттеу өткізді.
Зерттеуді ҚР Денсаулық сақтау министрлігі мен БҰҰ-ның Халықтың қоныстануы саласындағы қорының (ЮНФПА) тапсырысы бойынша және ЮНФПА мен Қазақстандағы Нидерланды елшілігінің қаржылай қолдауымен және Республикалық ЖИТС (СПИД) орталығының техникалық көмек көрсетуімен жүргізілді.
Қазақ тіліндегі есеп
2018 жылы ҚПЗО және "Мойымайтын Мүгедектер Қоғамы" қоғамдық бірлестігінің "ЕРЕКШЕ ТАҢДАУ- ШЕЛЕК" корпоративтік қоры әлеуметтік аудит жүргізді. Мақсаты - мүгедектігі бар тұлғалардың әлеуметтік игіліктеріне мемлекеттік әлеуметтік қызметтердің әсерін бағалау. Нәтижелері осы есептерде көрсетілген.
Қазақ тіліндегі есеп
Қазақстандық пайдаланушылардың статистикалық ақпаратқа қанағаттану деңгейіне зерттеу(орыс тілінде). Үнемі өзгеретін қажеттіліктер мен нарықтың дамуы халықтың барлық категориялары мен кәсіпорындар үшін барлық параметрлер бойынша сапалы статистикалық ақпарат жинауға және ұсынуға қажеттілікті жоғарылатады. Дер кезінде сапалы қызмет ету үшін және мемлекеттік статистиканың мүмкіндіктерін кеңейту үшін тұтынушылардың қажеттіліктерін терең түсіне білу қажет. Осы мақсатта және КАЗСТАТ-тың Ұлттық статистикалық жүйені нығайту бойынша жобасы нәтижелерін мониторингілеу аясында мемлекеттік статистиканың сапасы туралы пайдаланушылардың пікірін зерделеу мақсатында қазақстандық пайдаланушылардың статистикалық ақпаратқа қанағаттану деңгейіне зерттеу жүргізілді. Зерттеу ҚПЗО-мен жүргізілді. Жоба бойынша далалық жұмыстар 30.05.2016-30.06.2016 аралығында өтті. Зерттеудің мақсаты мен міндетіне жету үшін сандық әдіс - жеке стандартталған сұхбат қоладнылды. Сұрау негізінен Қазақстанның барлық өңірлерінде тұратын және жұмыс істейтін және өздерінің қызметінде ҚР Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті шығарған статистикалық деректерді пайдаланатын, мемлекеттік органдарды қосқанда, әр түрлі сфералар мен салаларда жұмыс істейтін ҚР-ның жеке және заңды тұлғаларын қамтыды. Нәтижелері осы презентацияда көрсетілген.
Қазақстандық пайдаланушылардың статистикалық ақпаратқа қанағаттану деңгейіне зерттеу
«Шелек аймағының алыс тұрғылықты елді мекендеріндегі мүгедекетікке ие әйелдердің мемлекеттік қызметке тең қолжетімділік деңгейін зерттеу» (орыс тілінде) «Общество Неунывающих Инвалидов» Қоғамдық Бірлестігінің «ЕРЕКШЕ ТАҢДАУ-ШЕЛЕК» Корпаративтік Қорының тапсырысымен Халықаралық даму бойынша АҚШ агенттігі (USAID) арқылы жүзеге асырылған америка халқының көмегімен 2016 жылдың ақпан-наурыз айларында Қоғамдық Пікірді Зерттеу Орталығы (ҚПЗО, Алматы) жүргізілді. «Ерекше таңдау – ШЕЛЕК» КҚ жариялым мазмұнының USAID немесе АҚШ Үкіметінің ұстанымына сәйкес келуінің міндеттелмеуіне жауапкершілік алады.
«Шелек аймағының алыс тұрғылықты елді мекендеріндегі мүгедекетікке ие әйелдердің мемлекеттік қызметке тең қолжетімділік деңгейін зерттеу», Алматы, 2016
2012 ж. салық органдарының қызметтерінің сапасына мониторинг жүргізу.
Салық төлеушілердің пікірін зерттеу Қазақстанның салық төлеушілер Ассоциациясының, «ENRC KAZAKHSTAN» ЖШС, «ПРОКТЕР ЭНД ГЭМБЛ ҚАЗАҚСТАН» ЖШС, «Казатомпром» Ұлттық атомдық компаниясы» АҚ, «Торғай-Петролеум» АҚ, «ПетроҚазақстан» АҚ, «Ерсай Каспиан Контрактор» ЖШС, «Lancaster GroupKazakhstan» АҚ, «Эрнст энд Янг Қазақстан» ЖШС қаржылық қолдауымен Қоғамдық пікірді Зерттеу Орталығымен жүргізілді.
"Салық қызметтерін бағалау және мониторинг жүргізу 2012" (мемлекеттік тілде)
"Салық қызметтерін бағалау және мониторинг жүргізу 2012" (орыс тілінде)
"Салық қызметтерін бағалау және мониторинг жүргізу 2012" (ағылшын тілінде)
Мониторинг качества услуг налоговых органов 2011 год.
2011 ж. салық органдарының қызметтерінің сапасына мониторинг жүргізу.
Салық төлеушілердің пікірін зерттеу Қазақстанның салық төлеушілер Ассоциациясының, «Экономикалық реформалар арқылы бәсекеге қабілеттілікті көтеру» атты USAID жобасының, «Өскемен титан-магний комбинаты» АҚ, "ҚазМырыш" ЖШС, «Эрнст энд Янг Қазақстан» ЖШС және т.б. қаржылық қолдауымен Қоғамдық пікірді Зерттеу Орталығымен жүргізілді.
"Салық қызметтерін бағалау және мониторинг жүргізу 2011" (мемлекеттік тілде)
"Салық қызметтерін бағалау және мониторинг жүргізу 2011" (орыс тілінде)
"Салық қызметтерін бағалау және мониторинг жүргізу 2011" (ағылшын тілінде)
Интернет пайданушылар: социологиялық зерттеу нәтижесі
Ақпараттық қоғам теориясының қалаушылары ұйғарады: ақпараттық қоғам - қоғамдар дамуында алдыңғы кезеңдерінде орын алған процестерге қарағанда қарама-қарсы процестермен сипатталатын мүлде жаңа қоғам.
Астана бейнесі және астаналықтардың көзімен ЭКСПО-2017 өткізу (Әлеуметтік зерттеу қорытындысы)
Астананың Алматыдан Астанаға ауысқанына 16 жыл өтті. Астана осы уақыттың ішінде кішкентай қаладан дамушы мегаполисқа тез өзгерді.
Темекі шегу Қазақстандағы әлеуметтік проблема ретінде (Жарияланды, САЯСАТ POLICY журналы, №9 2011 қыркүйек)
Өмір стилін, өмір жағдайы мен денсаулықты зерттеуде темекі шегу сияқты зерттеу пәні негізгілердің бірі болып табылады. Ол белгілі бір деңгейде өмір стилін анықтайды. Темекі жарнамасының нәтижесінде ұзақ уақыт бойы бұқаралық санада темекі шегушінің бейнесі, қандай да бір марка мен темекі шегуге тән ерекше құндылықтарды таратушы ретінде қалыптасты.
Еңбек миграциясының қазіргі замандағы ерекшелігі (Жарияланды, Мысль журналы, №3, 2012) (орыс тілінде)
Демографиялық күрт өсу әлемнің еңбек ресурстарының дамушы елдерде шоғырлануының күшеюіне әкелді. Әлемдік экономикадағы жұмыс күшінің артуының барлығы дерлік осы елдерге келеді. Осыған байланысты қазіргі жағдайдағы жаһандық демографиялық проблемалардың маңызды аспектілерінің бірі ретінде дамушы елдерде жұмыспен қамту және еңбек ресурстарын тиімді қолдану болып табылады.
Дененің артық салмағы халық денсаулық жайының көрсеткіші ретінде: себептері мен салдарлары (орыс тілінде)
Денсаулық – бұл тап аурудың немесе физикалық кемшіліктердің жоқтығы емес, ал толысқан физикалық, жан және әлеуметтік саулықтың жай-күйі. Дене массасының индексі (body mass index (BMI)) – бойы мен салмақ көрсеткіші, дене массасының индексі – Кетле. Ол мынаған тең: келідегі дене салмағы шаршы квадраттағы бойына бөлінеді. Ол артық салмақтың болуын белгілейді және гипертония (қан қысымының артуы), қант диабеті, атеросклероз және т.б. секілді аурулардың дамуын болжауға мүмкіндік береді.
Қазақстандағы еңбек көші-қоны процесіндегі әйелдер құқығының тиімді қозғалысына кедергі болатын заңнамалық мәселелерді талдау (2009 ж. қыркүйек). (орыс тілінде)
2005 жылдың қарашасында Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жайындағы Халықаралық пактіге қосылды. Белгіленген адамды қорғаудың халықаралық-құқықтық режимнің қатысушысы болып, еліміз әйел және ерлер үшін барлық экономикалық, әлеуметтік, мәдени құқықтарды пайдаланудың тең құқығын қамтамасыз етуге міндеттенді. Сонымен қатар, республика Орталық Азия өңірінің басқа елдері секілді әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық формаларын жою туралы Конвенциясының және оның факультативті хаттамасының Тарапы болып табылады (2001 жылдың 4 маусымында бекітілді).
Қазақстандағы әйелдердің еңбек көші-қоны (2009ж. желтоқсан). (орыс тілінде)
Еңбек көші-қоны ағындарының демографиялық құрылымы жалпы құбылыстың өзін түсінуде базалық құраушы болып табылады. Қазақстандағы еңбек көші-қоны жас бойынша экономикалық белсенді ретінде бағалануына болады, оған жыныстың біреуі ғана тән емес. Шын мәнінде соңғы фактор ер және әйел жұмысбастылығының айырмашылығын түсінумен тікелей байланысты: Өзбекстан мен Тәжікстаннан негізінен ер адамдар келеді, әйелдер болса, тек отбасы құрамында келеді; Қырғыстаннан келетін еңбек мигранттарының ішінде әйелдер басым.
Қазіргі заманның үйде пісірілген наны (2008 ж. қазан). (орыс тілінде)
Бүгінгі біздің шолуда нан пештері туралы айтылады. Тәтті нанды өздері пісіретін асханадағы ғажайып көмекшілер туралы сөз қозғалады. Толық ақпарат және нақты мәліметтер алу үшін біздің компаниямен нан пеші нарығына шағын зерттеу жүргізілді.
Қазіргі заманның әлеуметтік желілері: талдау мен баға беру (2008 ж. қыркүйек). (орыс тілінде)
Күн сайын әлеуметтік желілердің танымалдығы күн санап емес, сағат сайын өсуде. Мұны әр түрлі компаниялар жүргізген әр түрлі зерттеулер растайды. Бұл мақалда біз әлеуметтік желілерді цифрлар және тексерілген фактілер жағынан қарастырғымыз келді. Бірақ басында...
Қазіргі кездегі көші-қондағы әйел еңбегі (орыс тілінде)
Қазақстан өзінің дамуы кезеңінде егеменді және тәуелсіз мемлекет ретінде экономика құлдырауының жағымсыз салдарларын жеңуге, экономикалық жағдайдың тұрақтауына және соңғы жылдары тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз етуге кешенді радикалдық нарықтық реформалардың кешенін өткізді. ІЖӨ өсуі тұрақтанды және 2008 жылы 16 млрд. 052 млн. теңгені құрады, 2000 жылы – 2 млрд. 600 млн. теңге болды.
Тұтыну қоғамы. (орыс тілінде)
Тұтыну қоғамы дегеніміз не? Ол қалыптасты ма, Қазақстандағы адамдардың «тұтыну» түсінігіне көзқарасы қандай? Бұл сұрақтарға жауап табу және Қазақстандағы бүгінгі тұтыну қоғамын көрсету үшін ҚПЗО 2008 жылдың қарашасында зерттеу жүргізді. Зерттеуге Қазақстанның 7 аймағынан (облыс орталықтары, шағын қалалар және ауылдар) 1300 тұрғындар қатысты. Респонденттерді іріктеу жыныс және жас бойынша квотасы бар кездейсоқ маршруттық іріктеме әдісін қолдану арқылы жасалды. Сұрауға 18-64 жастағы ресронденттер қатысты, оның ішінде 52%-ы әйел, 48%-ы ер адамдар.
Астаналықтар мен алматылықтардың астананы көшіруге көзқарасы: социологиялық зерттеу нәтижелері. (орыс тілінде)
1997 жылы ел астанасын бір кездері шағын және қарапайым болған Ақмола қаласына көшіргеннен кейін, Алматы қаласының тұрғындары астаналық тұрғындар мәртебесінен айырылды. Мемлекеттік аппарат Астанаға көшірілгеннен кейін қоғамдық пікір бірнеше жыл бойы алматылықтарға астаналық мәртебесінен айырылуына ренжіген азаматтар мәртебесі алдын ала белгіледі. Бұл факт азаматтардың көңіл-күйінен, мысалы, астаналық аяздар, масалар, нашар қызмет көрсету және т.с.с. туралы анекдоттар мен өтірік әңгімелердің көптігінен аңғарылды.
Әлем қайда домалап барады немесе бізбен ертең не болады? (орыс тілінде)
«ҚПЗО» социологиялық және маркетингтік зерттеулер агенттігі өз бастамасымен және өз есебінен 2008 жылдың мамырында жас қазақстандықтардың білімпаздығына байланысты қызық зерттеу өткізді.
Сұрауға 7 облыстық орталық пен 7 шағын қаладан 15-24 жастағы жастар қатысты. Зерттеу жасамастан бұрын алынған нәтижелер бізді талқындырады деп ойладық, бірақ соншалықты талқындырады деп күтпедік.
Әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық – бұл қылмыс па не заңсыздық па? /Әлеуметтік талдау/ (орыс тілінде)
Әйел құқықтарын іске асырудың және олардың қоғам өміріне ер адамдармен бірдей қатысуына негізгі кедергі әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық және зорлық-зомбылық жасалу қаупі болып табылады. Халықаралық құқық бойынша әйелге қатысты зорлық-зомбылық ретінде әйелдерге физикалық, психологиялық зиян немесе қиналыс келтіретін немесе келтіруі мүмкін жыныстық сипат негізінде жасалған кез келген әрекет, сондай-ақ, қоғамдық немесе жеке өмірінде болсын, мәжбүрлеу немесе бостандығынан айыру секілді мұндай актілерді жасау қаупі деп түсініледі.
INTAS_Қазақстан жобасы: экономикалық трасформацияның объективті индикаторларын талдау (орыс тілінде)
Қазақстан Республикасының 10 жылдық тәуелсіз дамуы халықтың әлеуметтік және демографиялық құрылымындағы едәуір өзгерістермен есте қалды. Әлеуметтік-демографиялық процестер бүкіл қоғамдық жүйенің түбегейлі қайта құрулармен, қоғам мен экономиканың модернизациясы процестерімен шартталды, жағымды да, жағымсыз да үрдістермен сипатталды.
INTAS ғылыми-зерттеу жобасы шеңберінде өтпелі кезең жылдары болған өзгерістерді зерттеу бойынша ақпаратты жинау мен талдау жүргізілді. Бұл жоба ТМД (Армения, Белорус, Грузия, Қазақстан, Қырғызстан, Молдова, Ресей, Украина, Әзірбайжан, Өзбекстан) 10 елінде соңғы жылдары болған әлеуметтік, экономикалық және саяси өзгерістер туралы аналитикалық есеп жазуға бағытталды.
Посткеңестік кезеңдегі Қазақстандағы көші-қон (орыс тілінде)
Қазақстан Республикасының 1991 жылы мемлекеттiк тәуелсiздiк алуымен, бұрынғы Кеңестiк Социалистiк Республикалар Одағының трансформациялық процестерiнiң басталуымен және басқа да көптеген Тәуелсiз Мемлекеттер Достастығы елдерiнде секілді Қазақстанда жекелеген этникалық топтардың тарихи Отанына оралу мүмкiндiгiнің кеңеюiмен есте қалды, көшi-қонның терiс сальдосының өсу үрдiсi қалыптасты. Солай, 1991 жылдан бастап 2001 жылға жейін көші-қонның теріс сальдосы халықтың табиғи өсімін толығымен жұтып қана қоймай, одан 2 есе асып кетті, өйткені 80-жылдарға қатысты туу санының күрт төмендеуі мен қайтыс болғандар санының ұлғаюы есебінен халықтың табиғи өсімі 90-жылдары 2 есеге азайды.
Электоралды зерттеулердің сапасы (немесе кездейсоқ және жүйелік қателерді қалай азайтуға болады) (орыс тілінде)
Қазақстанда Ресейге қарағанда, электоралды зерттеу сапасы соңғы уақытқа дейін қадала қараудың объектісі болмады. Электоралды зерттеулер әкімшілік ресурстардың көлемін бағалауға қабілетсіз, сондықтан оның кең қолданылуы сайлау қалай өткізілсе де, сайлауда алынған нәтижелермен жанаспайтын нәтижелер береді. Республика басшылығының мәлімдемелеріне қарағанда қазіргі сайлауалды науқанының қызуымен нықталған Мәжіліс сайлауы негізінен халықаралық критерийлерді қанағаттандыратын болады.
Қазақстандағы әйелдерге қатысты үйдегі зорлық-зомбылық: таралуы мен алғышартары (орыс тілінде)
Бұл мақала Қазақстандағы әйелдерге қатысты үйдегі, немесе отбасыдағы, зорлық-зомбылықты зерттеуге арналған. Сандық зерттеулер нәтижесіне сүйене отырып, бұл құбылыстың ауқымын және алғышарттарын бағалау талпынысы жасалды.
Жаһандану процесіндегі әйелдер және зорлық-зомбылық мәселесі (орыс тілінде)
Қазіргі шиеленісті және күрделі әлемге тән ерекшелік – мемлекеттер, сонымен қатар әлеуметтік топтар және индивидтер деңгейінде жүзеге асатын жаһандану процесі. Шынайы өмірде жүзеге аса отырып, қоғамдық сана-сезім және мәдениет саласында бұл факті қазірде ұғынылуда.
Жетім балалардың интернат жағдайынан шығару: жай-күйі, проблемалары, келешегі (2004 ж. мамыр) (орыс тілінде)
Балаларды инстутиционалдау, яғни интернаттық мекемелерге орналастыру олардың дамуы үшін залалды деп саналады. Дамыған елдерде отбасыларға өзінің балаларына қамқорлық жасағысы келетіндей және оған мүмкіндік болатындай қолдау жасауға тырысады. Ерекше жағдайларда баланы бала асыраушы ата-аналарға береді, ал интернаттық мекемелерге орналастыру сирек қолданылады. Қазақстанда ата-анасы баққысы келмейтін немесе баға алмайтын балаларға қатысты мәселенің негізгі шешімі ретінде бұрынғыдай инстутиционалдау қалып отыр.
Қазақстан халқына медициналық қызмет көрсету: шынайылығы және баға беру (2003 ж. қыркүйек)(орыс тілінде)
Халық денсаулығы және денсаулықсақтау жүйесінің жағдайы – елдің даму деңгейінің негізгі көрсеткіштері мен критерийлерінің бірі. Елдің тұрақты дамуы әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштердің динамикасын ғана емес, адами дамудың басты критерийлерінің бірі болып табылатын өмір ұзақтығының өсуін де сипаттайды. Әлеуметтік қажеттіліктерді қанағаттандыру, оның ішінде медициналық көмек көрсетуде, таңдау мүмкіндігінің өсуі әлемнің кез келген ел дамуының басты мақсаттарына айналады.
Темекі шегу Қазақстандағы әлеуметтік проблема ретінде (2003 ж. тамыз) (орыс тілінде)
Өмір стилін, өмір жағдайы мен денсаулықты зерттеуде темекі шегу сияқты зерттеу пәні негізгілердің бірі болып табылады. Ол белгілі бір деңгейде өмір стилін анықтайды. Темекі жарнамасының нәтижесінде ұзақ уақыт бойы бұқаралық санада темекі шегушінің бейнесі, қандай да бір марка мен темекі шегуге тән ерекше құндылықтарды таратушы ретінде қалыптасты. Темекі шегудің денсаулыққа негативті әсері бұрыннан белгілі, сондай-ақ темекі шегудің ең ауыр салдары - өкпе обыры қаупінің күрт өсуіне әкеледі. Сондай-ақ темекі шегу әдеті шығынды болып табылады - темекі шегушілер оны қанағаттандыру үшін көп қаржы жұмсайды.
Қазақстандағы өндіруші компаниялардың қатысуы мен қызметі (қорытынды есеп, омнибус, 2005 ж., шілде) (орыс тілінде)
Бұл сандық маркетингтік зерттеудің мақсаты Қазақстан нарығындағы өндіруші компаниялар қызметін зерттеу болып табылады.
Бұл мақсатқа жету үшін келесі міндеттер қойылды::
• Өндіруші компаниялардың танымалдылық деңгейін анықтау;
• Тауар маркаларының танымалдылық деңгейін анықтау;
• Тұрғындардың өндіруші компаниялардың беделіне көзқарасын анықтау;
• Қазақстан нарығындағы өндіруші компаниялардың қатысуы мен қызметінің оң және теріс жақтарын анықтау.
Әйелдерге қатысты отбасылық зорлық-зомбылық факторлары (орыс тілінде)
Мақала ҚР БҰҰ-ның (UNFPA) Ел халқы Саласындағы Қорының қаржылық және техникалық қолдауымен Президенті жанындағы әйелдер істері жөніндегі Ұлттық комиссиясының бастамасымен Қоғамдық Пікірді Зерттеу Орталығымен (ҚПЗО) 1999 жылдың қараша-желтоқсан айларында жүргізілген «Қазақстандағы әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық» зерттеуінің біршама нәтижелері келтірілген. Зерттеу бұл құбылыстың табиғаты мен ауқымын ұғыну үшін қажет мәліметтерді жинауға бағытталды.